За дзве гадзіны знішчылі 38 варожых танкаў. Хто і як абараняў Баранавічы летам 1941-га

19 верасня, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Жыхары Баранавіч даведаліся пра пачатак вайны ў першыя яе гадзіны, калі нямецкая авіяцыя падвергла горад моцным бамбардзіроўкам. Баранавічы былі стратэгічным чыгуначным цэнтрам, які адкрываў дарогу на Мінск, Смаленск і далей - на Маскву. Палескі вакзал, аэрадром, ваенныя гарадкі, бензасховішчы - у першую чаргу знішчаліся аб'екты, якія важны пры абароне. Пасля налётаў на месцы дамоў на вуліцах Савецкай, Камсамольскай, Сасновай, Брэсцкай (у той час - Шашэйнай) засталіся толькі папялішчы.

24 чэрвеня да Баранавіч з некалькіх бакоў накіраваліся механізаваныя часці 2-й танкавай групы "Гудэрыян". У наваколлі пачаліся цяжкія абарончыя баі. Чырвоная Армія рабіла ўсё магчымае, каб не прапусціць фашыстаў да Баранавіч. Абарона выбудоўвалася на Слонімскім і Слуцкім напрамках. Натуральнай перашкодай на поўдні стала рака Шчара. Тут, каля вёскі Завінне, 24 чэрвеня адбылася адна з самых драматычных бітваў у гісторыі абароны Баранавіч. Пазіцыі байцоў 55-й стралковай дывізіі гітлераўцы падверглі шалёнай бамбардзіроўцы, правялі масіраваную артпадрыхтоўку, за якой адбылася танкавая атака. За дзве гадзіны бою пад Завіннем удалося знішчыць 38 варожых танкаў. Каб прарвацца да Шчары, механізаваныя калоны гітлераўцаў літаральна зраўнавалі з зямлёй пазіцыі Чырвонай Арміі. У ноч з 26 на 27 чэрвеня немцы ўвайшлі ў паўразбураны горад.

Цераз горад бесперапынна ішлі саставы на Усходні фронт. Гітлераўцы акружылі яго лагерамі смерці. У Баранавічах таксама знаходзілася другая па памерах пасля мінскай "біржа працы", з якой людзей зганялі на прымусовыя работы ў Германію. Яна вывезла амаль 8,5 тыс. чалавек, у асноўным моладзь і падлеткаў.

Зверствы акупантаў выклікалі рэакцыю ў адказ. Людзі рабілі ўсё, каб наблізіць вызваленне. Першыя партызанскія групы ўжо восенню 1941-га сфарміравалі чырвонаармейцы, якія апынуліся на акупіраваных тэрыторыях. Да 1942-га на тэрыторыі раёна дзейнічалі больш за 20 партызанскіх атрадаў. 

Гарадское падполле ў Баранавічах пачало развівацца са жніўня 1941 года. Былы капітан РСЧА Фёдар Пажарскі стварыў "Саюз беспартыйных бальшавікоў", які займаўся распаўсюджваннем лістовак і зборам разведвальных даных.

Горад Баранавічы стаў дзевятнаццатым у спісе гарадоў і населеных пунктаў, у які адправіліся аўтары праекта "Цытадэлі мужнасці".

Праект "Цытадэлі мужнасці" выходзіць у газеце "7 дней" і на сайце БЕЛТА раз у два тыдні. Усяго будзе апублікавана 36 матэрыялаў - аб кожным з населеных пунктаў, узнагароджаных вымпелам "За мужнасць і стойкасць у гады Вялікай Айчыннай вайны".-0-

https://specreport.belta.by/victory80citadeli

*Праект створаны за кошт сродкаў мэтавага збору на вытворчасць нацыянальнага кантэнту.